Scenariusz został opracowany przez nauczycielki: mgr Magdalenę Lis oraz mgr Joannę Porębę, pracujące w Szkole Podstawowej w Wysokiej Głogowskiej. Narrator 1Serdecznie witamy wszystkich zgromadzonych. Spotkaliśmy się, by w serdecznej atmosferze spędzić czas, dokładniej poznać tradycje nocy wigilijnej, podzielić się opłatkiem i złożyć sobie życzenia 2Dwa tysiące lat temu przyszedł na świat Jezus Chrystus, Syn Boży, rodząc się w stajence betlejemskiej jako bezbronne „Święta Rodzina” - Ewa Szelburg - Józef był cieślą,jak dobrze o tym z małżonką Mariąw miasteczku sprzęty, dobrze się natrudził,nim zarobił na życiewśród miasteczkowych mu Maria,pilnie się krzątająca,szyjąc, piorąc, gotującod świtu po zmierzch cichym domku ubogiejrzemieślniczej rodzinynarodził się Jezus,On, Syn Boga mieć w służbie anioły,lecz z Józefem i Mariądzielił troski i trudy,i do pracy się choć Synem był Bożym,to człowiecze znał smutkii człowiecze miał serceBrat nasz, Jezus 1Wieczór wigilijny w tradycji polskiej jest najuroczystszym i najbardziej wzruszającym wieczorem roku. Słowo „wigilia” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza „czuwanie”. W Polsce Wigilia weszła na stałe do tradycji w XVIII wieku. Główną jej częścią jest uroczysta wieczerza, złożona z postnych potraw. Na stole wigilijnym, oprócz potraw, kładzie się talerz z opłatkiem, zapala świecę, a pod obrus wkłada garść 2Niezwykle ważną sprawą jest przestrzeganie naszych polskich, bogatych w treść religijną tradycji, a zwłaszcza wigilijnych i bożonarodzeniowych. Najpiękniejszych ze świąt - Uroczystości Narodzenia Pańskiego. Niech z pietyzmem pielęgnowane w domach staropolskie tradycje i zwyczaje kształtują w nas dojrzałe postawy religijne i przywrócą ciepło wyziębionej atmosferze rodzinnej. W Polsce wieczerzę wigilijną rozpoczynano wówczas, gdy na niebie ukazała się pierwsza gwiazda. Czyniono tak na pamiątkę gwiazdy betlejemskiej, którą, według Ewangelii św. Mateusza, ujrzeli Mędrcy ze Wschodu, nazywani trzema - „Świeć gwiazdeczko świeć” (Kolędy i pastorałki - Arka Noego)Zaprowadź mnie prosto do BetlejemZaprowadź mnie gdzie Bóg narodził sięZaprowadź mnie, nie mogę spóźnić sięNie mogę spóźnić się!Świeć gwiazdeczko mała świećDo Jezusa prowadź mnieŚwieć gwiazdeczko mała świećDo Jezusa prowadź mnieNarodził się, Bóg zstąpił na ziemięNarodził się by uratować mnieNarodził się i nie zostawił mnieI nie zostawił mnieŚwieć gwiazdeczko mała świeć,Do Jezusa prowadź mnieCzekają tam Jezus i MaryjaŚpiewają nam, śpiewają GloriaGloria, święta historiaŚwięta historiaŚwieć gwiazdeczko mała świećDo Jezusa prowadź mnieZaprowadź mnie prosto do BetlejemZaprowadź mnie gdzie narodził sięZaprowadź mnie nie mogę spóźnić sięNie mogę spóźnić się!Narrator 1Najważniejszym i kulminacyjnym momentem wieczerzy wigilijnej w Polsce jest zwyczaj łamania się opłatkiem. Łamiąc się opłatkiem, dzieci dziękują rodzicom za dar życia i wychowanie. Wszyscy składają sobie życzenia zdrowia i „Opłatek” - Halina gdy zabłyśnie gwiazda w błękitnej dalekości,będziemy z sobą dzielić opłatek - chleb łamiąc okruch biały, wśród nocy świętej ciszy,niechaj się serce nasze, jak dzwony już cud spełnił, już biją w niebo witajże nam Jezu, w Betlejem się niebiosa, już kolęd płyną dźwięki:o witajży nam, witaj Jezusiu któryś jest Miłością i sercem tego świata,zagarnij serca nasze i w imię swoje zamilkną swary, zawiści, ludzkie święta, wigilijna ... Dzielimy - chleb 2W wielu polskich domach znany jest zwyczaj pozostawiania wolnego miejsca przy stole wigilijnym. Miejsce to przeznaczone jest przede wszystkim dla przygodnego gościa. Miejsce to może również przypominać zmarłego członka rodziny. Niemal każda polska rodzina umieszcza w swoim mieszkaniu i dekoruje choinkę. Zwyczaj ten pochodzi z Niemiec. W Polsce przyjął się w XVIII „Choinka” - Alina żałuj tego,choinko mała,że już nie będzieszwśród lasu pierwszym miejscustaniesz w mej chacie,niby królewnaw bogatej myśl o wiatruszumnej zaśpiewamyci o o pastuszkachi o dziecinie,zobaczysz, jak tomiło czas płynie...Nie żałuj słonka,co w lecie świeci,spójrz na rozśmianetwarzyczki dzieci!Gdy cię otoczyradość prawdziwa,i ty choinko,będziesz 1Na centralnym miejscu obok choinki należy umieścić „szopkę” z figurkami: Dzieciątka, Maryi, Józefa, aniołów, pasterzy i zwierząt (w Uroczystość Objawienia Pańskiego – 6 stycznia – dostawia się figurki trzech króli). Zamiast szopki może być „żłóbek” wymoszczony sianem, na którym składa się figurkę Dzieciątka - „Nie było miejsca dla Ciebie” - było miejsca dla Ciebiew Betlejem w żadnej gospodzie,i narodziłeś się Jezu,w stajni, w ubóstwie i było miejsca choć szedłeśJako Zbawiciel na ziemie,By wyrwać z czarta niewoliNieszczęsne Adama Nie było miejsca choć chciałeśludzkość przytulić do łona,i podać z krzyża grzesznikomzbawcze skrwawione było miejsca choć szedłeśOgień miłości zapalić,I przez swą mękę najsroższą Świat od zagłady liszki mają swe jamyptaszki swoje gniazdeczkadla Ciebie brakło gospodyTyś musiał szukać dzisiaj czemu wśród ludzityle łez, jęku, katuszy?Bo nie ma miejsca dla Ciebie W niejednej człowieczej 2Zgodnie z tradycją do wieczerzy wigilijnej powinna zasiadać parzysta liczba osób. Do stołu zasiadano według wieku lub wieczerza wigilijna składa się z dwunastu dań, bo tylu było apostołów – uczniów Jezusa i tyle jest miesięcy w roku. Wigilia składać się więc winna z potraw przyrządzonych z „wszystkiego co w polu, sadzie, ogrodzie, lesie i wodzie – a więc z płodów ziemi, głównie z potraw zbożowych, z mąki i kasz, z jarzyn, owoców, orzechów oraz miodu, a u ludności rybackiej także z dań 1Postać Świętego Mikołaja w liturgii czczona 6 grudnia ściśle związana jest z Bożym Narodzeniem. Kojarzy się z choinką i prezentami. Przygotowane w tajemnicy, składa się je pod choinką i rozdaje po wieczerzy „Powitanie św. Mikołaja”Cały długi rok czekamy,Cieszymy się Ciebie tu przywitaćW dzień tak święty Mikołaju!Upragniony Gościu z Nieba!Racz udzielić swoich darów, Daj nam co „Radość dzieci”Cieszymy się bardzo święty Mikołaju,Że chodzisz teraz po naszym polskim kraju,Że przyszedłeś do nas w ten wieczór świąteczny,Zostaw upominki wszystkim dzieciom 2Po wieczerzy w wielu częściach Polski praktykowano różne zwyczaje. Na Warmii i Mazurach siedzący przy stole spod obrusa wyciągali słomki siana. Jeśli słomka była prosta, osobę, która ją wyciągnęła, czekało życie spokojne, jeśli słomka była pokrzywiona, to osobę tę czekało życie pełne niebezpieczeństw. Na Mazowszu resztki jedzenia niesiono do obory zwierzętom, zwłaszcza bydłu, ponieważ było ono w szopce „Goście” - Ewa Szelburg - kolanach u Mateńkisiedzi Jezus prawej strony klęczy wołek,z lewej - jagnię i pod stropem aniołkowiewyśpiewują jak święty,uśmiechniętyotwarł drzwi stajni na oścież:mili goście proszę parami:pasterze z królami,i mała sierotka,z nią piesek i kotka,z wiewióreczką zająctakże wbiegł rudy lisośmielił się jeżi ten przyszedł bliska, z daleka,każdy się rad wszystkimgłośno się 1Po wieczerzy śpiewano - „Dzisiaj w Betlejem” - są śpiewane w wielu rejonach świata i w różnych językach:Śpiew kolęda „Cicha noc” w języku angielskim:Silent Night Holy NightAll is calm all is brightRound your Virgin Mother and ChildHoly Innfant so tender and mildSleep in Heavenly Peace 2xI w języku niemieckim: Stille Nacht Heilige NachtAlles Schlaft einsam wachtNur das traute hochheilige PaarHolder Knabe in lockigen HaarSchlaft in himmlischer 2Kolędnicy wędrówkę od domu do domu rozpoczynali tuż po wieczerzy wigilijnej. Grupę kolędników obowiązkowo stanowili: król Herod, śmierć, diabeł i pasterze, a w niektórych rejonach Polski także bocian, koza i niedźwiedźWiersz „Kolędnicy” - Bronisława zawiei, po śnieżycyBiałą wsią, od chatWędrujemy, kolędnicy,Rozśpiewani w cały kolędą noc wesołaRaźno chrupie śniegu twarze dookołaWyglądają spoza wsiami, zagonami,Gdzie nam każdy sercem Polska śpiewa z nami,Każda chata, każdy sad,A witajcież, dobrzy ludzie,Otwierajcie ścieżaj drzwi!Przynosimy wieść o cudzie,Co po całej ziemi się rodzi, moc truchleje,Chodźcie z nami serca wznieść!Przez śnieżycę, przez dobrą wieść!Dobrej woli pokój w świecie –Dobrą wolę Bóg nam daj!Podnieś rękę, Boże Dziecię,Pobłogosław miły 1Oprócz śpiewania kolęd, często przedstawiano scenki związane z narodzeniem Pana Jezusa. Jasełka są teatralnym przedstawieniem biblijnych wydarzeń związanych z Bożym Narodzeniem. Nazwa pochodzi od słowa jasła - żłób. W Polsce zostały rozpowszechnione w XVII wieku.„Nasza szopka” - Zofia Wójcik - I(Na scenę wchodzą Józef i Maryja. Józef podtrzymuje Maryję, oboje są zmęczeni. Maryja przysiada na pieńku lub kamieniu.)MaryjaMój drogi Józefie, nie mam już siły. Idziemy, idziemy, do ludzi pukamy... Nikt nie chce nam drzwi już nie wiem, co zrobić, Maryjo... Ty nie masz siły, bo niedługo urodzisz synka. Ale gdzie? Czy tutaj, na drodze? Oj, niedobrzy ludzie, nikt się nie chce zlitowaćMaryjaŻeby nas chociaż do sieni zaprosili. Jak tu Syna Bożego w polu rodzić?AniołMaryjo, Józefie! Dachu nad głową szukacie? Ja wam pomogę. Zobaczcie - stajenka stąd niedalekoJózefStajenka jest, rzeczywiście. Ale opuszczona. Dach dziurawy, dziury w ścianach... Co ty na to, Maryjo?MaryjaWolę syna w stajence urodzić, niż dalej chodzić i prosić. Chodź, Józefie, pomóż mi, bo bardzo jestem ci siana pościelę, odpoczniesz sobie, dobrzy ludzie!JózefDzięki ci za pomoc, panie...MaryjaDzięki za spokój, ciszę i dach nad głową... (odpoczywa, oparta o ramię Józefa)Scena IIPasterz lBartek, Kuba, obudźcie się, wstawajcie!Pasterz 2Nie szarp mnie, kiedy śpię!Pasterz 3Nie wrzeszcz tak! Teraz twoje pilnowanie, a moje spanie!Pasterz lGwiazda! Zobaczcie! Gwiazda!Pasterz 4Czy ja gwiazdy nigdy nie widziałem'7 Daj lepiej pospać!Pasterz lWojtek, Wojtek, pomóż mi. Obudź ich!Pasterz 5Co się dzieje? Dlaczego nam spać nie pozwalasz?Pasterz l Zobacz!Pasterz 5To chyba cud jakiś. Chłopaki, wstawajcie. Zobaczcie! Posłuchajcie!Anioł lWstawajcie, pasterze! Wstawajcie!Anioł 2Nie bójcie się, pasterze, nie bójcie!Anioł 3Ta gwiazda to radość dla świata .Anioł 4Bóg się wam rodzi! Cieszyć się trzeba!Pasterz 1 Czy prawdę powiadacie? Pasterz 5Gdzie tego Boga szukać?Pasterz 2W jakim pałacu król ten się rodzi? Pasterz 3Nas do pałacu nie wpuszczą...Pasterz 4Co my królowi w darze zaniesiemy?Anioł 1W darze serca swoje mu zanieście... Anioł 2A Bóg w stajence ubogiej czeka...Anioł 3My wam drogę pokażemy...Anioł 4W drogę, pasterze, do stajenki!Scena III(Tuli dzieciątko. Jeżeli potrafi], śpiewa sama, jeśli nie, tylko kołysze dziecko, a śpiew w tle: „Lulajże, Jezuniu”).Anioł lSpójrzcie, ktoś się do nas zbliża...Anioł 2Jacyś goście dostojni..Anioł 3Korony mają na głowach...Anioł 4To na pewno Trzej Królowie - Kacper, Melchior i Baltazar.(Wchodzą Królowie, kłaniają się Świętej Rodzinie.)Król lWitam Cię, Wielki Królu. Przybywam z dalekiego kraju, aby Ci pokłon złożyć. W darze przynoszę Ci mirrę 2Ujrzałem na niebie jasną gwiazdę. Poszedłem za światłem, aby powitać Święte Dzieciątko. A oto mój dar - pachnące 3Ja też chcę powitać Maleńkiego Króla, a w dowód radości przynoszę nam. Dzieciątko! Kochaj nas, Dzieciątko, bo my Cię kochamy!Anioł 1Coś złego dzieje się na świecie!Anioł 2Groźny głos słyszymy!Anioł 3Maryjo, Józefie, uciekajcie z Dzieciątkiem! Anioł 4Uciekajcie przed Herodem, bo to zły człowiek!(Kolęda ,, Mędrcy świata")Scena IVDiabeł(Podbiega do Królu, cos mu szepce do ucha, głośno mówi:)Zrób coś z tym, Herodzie, bo wszystko stracisz! I złoto! I królowanie! I pałace! I majątek! HerodCo?! Co ty mówisz? Król się narodził? Jaki Król? Ja jestem królem! Wielkim i potężnym! Mam bogactwa ogromne, służbę do pracy i tysiące pałaców! Kto mi to wszystko chce zabrać?DiabełJezus! Nowy król, który się właśnie słuchaj go, Herodzie! Jezus nie chce twojego złota ani twojego tronu. On będzie królem naszych Aniele! Nowy król chce wygonić Heroda!AniołNieprawda! On chce tylko uczyć miłości!DiabełZabierze wszystko: złoto i pałace. Bo sam nic nie ma. A co to za król z biedaka? HerodMasz rację! Co tu robić? Trzeba go zabić! Ale jak poznać, który to ten Jezus?DiabełNo, to trzeba zabić wszystkie małe dzieci. Wtedy będziesz miał tak. Zaraz wydam rozkazy. Żołnierze moi! Wykonać moje rozkazy! No, teraz mogę spać spokojnie. Uratowałem moje królestwo. Zginie mały Jezus!AniołCoś ty zrobił, Herodzie? Tym strasznym rozkazem zgubiłeś swą duszę. Odwołaj go, póki czas!DiabełNic odwołuj! Mądry rozkaz! Będziesz wielkim królem! W piekle. Cha, cha, cha...ŚmierćPrzyszłam do ciebie, Herodzie! Dość twojego królowania!HerodWynoś się! Mam jeszcze czas! Teraz będę królował. A ciebie się nie boję!ŚmierćJa jestem panią świata. Nawet królowie muszą mnie słuchać. I ty, zły człowieku, też! Szykuj się do drogi!HerodPoczekaj! Dam ci złoto i inne bogactwa. Weź to i idź sobie! ŚmierćNie! Klękaj, Herodzie! To twój koniec! DiabełDo piekła, Herodzie, do piekła!Śpiew „Największy Gazda” ( Kolędy i pastorałki – Arka Noego )Na tym niebie gwiazdeczka świeciBardzo się dziwią starzy i tam wysoko po niebie leciTo chyba anioł po niebie leci a zanim gwiazdaNarodził się największy pasał owce po świecieDo Betlejemu zaraz pójdziecieTak jak stali to zaśpiewaliKolęda, kolęda pójdziemy po świecie rozpowiadaliO narodzeniu się nie martwcie, że nic nie maciePiszczałki weźcie i mu zagracieCzego byśmy wam tu życzyliByście wolę Bożą 2Święta Bożego Narodzenia, wigilia to czas kiedy nasze myśli kierują się ku Bogu. To czas wspólnej modlitwy i „Pomódlmy się w Noc Betlejemską” - ks. Jan się w Noc Betlejemską,W Noc Szczęśliwego Rozwiązania,by wszystko się nam rozplątało,węzły, konflikty, się wszystkie trudne sprawyPorozkręcały jak supełki,własne ambicje i urazyzaczęły śmieszyć jak 1Wszyscy jesteśmy jedną rodziną .Spotykamy się na co dzień. Przeżywamy wspólnie radości i smutki. Dziś zatem połammy się świętym opłatkiem i złóżmy sobie „Życzenia” - Halina dzień Bożego NarodzeniaZawsze składa się my nasze też składamyWszystkim tym, których Bożej, sił do pracyNiechaj wszystkim Bóg dać raczyNiech pomoże Bóg WcielonyZebrać wszędzie wielkie - „ Życzenia” (Kolędy i pastorałki - Arka Noego).Po kolędzie chodzimy, świętości Wam życzymyHej kolęda, abyście święci byliHej kolęda, i Bogu zawierzyliAby nienarodzeni nie byli odrzuceniHej kolęda, abyście święci byliHej kolęda, i Bogu zawierzyliNiech wszystkie dzieci małe rosną na bożą chwałęHej...I niech każda mamusia bardzo kocha tatusiaHej...I tak jak trzej królowie Bogu każdy odpowieHej...Miłości Wam tu trzeba a po śmierci do LisJoanna Poręba Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych: zmiany@ największy w Polsce katalog szkół- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> (w zakładce "Nauka").